Alles over mieren en de juiste tips!

Een mier is een sociaal levend insect. Mieren behoren tot de orde van de vliesvleugeligen. Wereldwijd komen tienduizenden soorten mieren voor, maar we beperken ons voor nu tot de mieren die het vaakst in Nederland opduiken. Ben jij op zoek naar uitgebreide informatie en wil je tips tegen mieren hebben? Hier staat alles over mieren: van soort en levenswijze tot overlast.

Heb je echter last van mieren en zoek je een oplossing voor je probleem? Neem dan nu contact op met de lokale mierenbestrijder. 

 Alles over mieren

5 Tips tegen mieren

Zelf een mierenplaag in bedwang houden? We geven je 5 praktische tips om mieren in je huis of bedrijf tegen te gaan:

  1. Houd voedsel altijd bedekt: laat er geen mieren bij komen.
  2. Afval trekt mieren aan. Bewaar resten dus in dichte afvalbakken!
  3. Poets oppervlakken waar mieren lopen goed na.
  4. Dicht openingen in muren, vloeren of plafonds.
  5. Gebruik eventueel een (biologische) spray tegen mieren.

Zelf mieren bestrijden te lastig?

Neem contact op per mail

Soorten mieren in Nederland

Welke soorten mieren komen in Nederland voor en welke zorgen soms voor problemen in woningen of bedrijven? In dit overzicht zie je drie hoofdsoorten terug. Dit zijn de bosmieren, de tuinmieren en de steekmieren. Onder deze groepen vallen allerlei andere soorten mieren. Ook die zie je hier staan. 

Bosmieren

 Bosmieren

  • Behaarde bosmier
  • Kale bosmier
  • Zwartrugbosmier
  • Stronkmier

  • Naaldbossen
  • Loofbossen
  • Heideterreinen

Op natuurlijke wijze en door uitzetting van bosbeheerders om andere insecten tegen te gaan.

Gewone steekmieren

 Gewone steekmieren

Gewone steekmieren (meest voorkomende)

  • Tuinen
  • Parken
  • Velden
  • Bossen
  • Zelden in gebouwen

Op natuurlijke wijze, overal in Nederland.

Tuinmieren

 Tuinmieren

  • Wegmier
  • Glanzende houtmier

Overal waar zandgrond is, maar ook in gebouwen.

Op natuurlijke wijze, overal in Nederland.

Wat is een rode mier?

De rode mier is geen aparte soort. Met de term duidt men juist meerdere mierensoorten en ondersoorten aan. Denk aan rode steekmieren of aan de rode bosmier. Onder die laatste vallen zelfs vier soorten mieren, namelijk de stronkmier, de behaarde bosmier, de kale bosmier en de zwartrugbosmier. Kortom, er is veel variatie onder de mieren en het is best lastig om ze allemaal uit elkaar te houden. 

 rode-mier

Wat is een draaigatje?

Het draaigatje is een mierensoort die oorspronkelijk uit het zuiden van Europa komt. Helaas is deze mier nu ook op diverse plekken in Nederland aangetroffen. Deze mier richt namelijk flink wat schade aan. Hoe je draaigatjes herkent? Ze zijn twee tot vijf millimeter groot en gitzwart van kleur. Pas wel op, want ze kunnen steken. Denk jij dat er een kolonie van draaigatjes in of rond je woning leeft? Meld dit onmiddellijk bij een professionele bestrijder. Die gaat na of er echt sprake is van dit ongedierte en hij biedt snel een plan van aanpak.

Komen tropische mieren in ons land voor?

Tropische mieren komen zelden in ons land voor. Vind je een verdachte mierensoort, dan is het mogelijk dat deze door handelsverkeer is binnengebracht. Zo is al eens de faraomier gevonden. Faraomieren bouwen hun nesten zo dicht mogelijk bij een warmtebron, zoals een verwarming, en verspreiden akelige bacteriën. Deze mieren professioneel bestrijden is het enige wat mogelijk is. Een expert gebruikt dan ook speciale mierenlokdozen voor dit ongedierte.

Uiterlijk van mieren

Een mierensoort herkennen is niet altijd makkelijk. Zeker niet voor leken. Maar wie weet zit er wel speurdersbloed in jou. Met een loep en met de informatie uit dit overzicht slaag je er vast in om mieren te herkennen. We beperken ons echter wel tot de meest voorkomende mieren. Dit zijn de bosmieren, de gewone steekmieren en de tuinmieren. 

Uiterlijk van bosmieren Uiterlijk van gewone steekmieren Uiterlijk van tuinmieren

De werksters zijn 4 tot 9 mm lang. Dit verschilt per ondersoort.

De werksters zijn 3,5 tot 5 mm lang.

De werksters worden 3 tot 5 mm lang. Afhankelijk van de soort.

De kop en het achterlijf zijn rood- tot donkerbruin en zwart gevlekt. Het borststuk is roodbruin gekleurd.

Het hele lijf is gelig tot roodbruin van kleur. De kop en het achterlijk zijn soms wel donkerder van kleur.

De wegmier is zwartbruin tot zwart gekleurd. De glanzende houtmier is glimmend zwart.

De behaarde bosmier en de kale bosmier lijken sterk op elkaar.

Steekmieren hebben een holle angel in het achterlijf. Ze kunnen hiermee steken en gif spuiten.

De larven zijn van alle soorten wit en pootloos.

Hoe leven mieren?

Mieren leven in een mierenkolonie, want het zijn sociale insecten. De hele kolonie verblijft in een mierennest en wordt geleid door een mieren koningin. Soms leven zelfs meerdere koninginnen in een nest: dit hangt af van de mierensoort. De koningin komt nooit uit het nest, maar de mieren die je wél ziet, zijn de werksters. Die zorgen voor voedsel en werken aan gangenstelsels. Bovendien houden ze het nest schoon. 

Hoe ontstaat een mierennest?

Een mierennest kan op drie manieren ontstaan, afhankelijk van de mierensoort. Meestal start een enkele mieren koningin met een nest. Bij bosmieren en glanzende houtmieren gaat dit vaak anders: een koningin dringt het nest binnen van een andere mierensoort. Ze doodt daar de koningin en neemt zelf de leiding. In weer andere gevallen wordt een koningin ‘geadopteerd’ door een bestaande kolonie. De werksters verstoten de oude koningin en laten de nieuwe regeren. 

Structuur van een mierennest

De structuur van een mierennest verschilt per mierensoort. Kleine soorten maken vaak geen nest, maar zoeken hun toevlucht vooral in boomschors, dunne stengels of smalle rotsspleten. Grotere soorten graven meestal zelf een nest in zandgrond. Bepaalde soorten nemen zelfs een nest van een andere kolonie over. Warmte is daarnaast erg belangrijk voor mieren: hoe hoger de temperatuur, hoe actiever een nest.

 mierennest-structuur
Een mierennest van de tuinmier

Voortplanting van mieren

Hoe planten mieren zich voort? Jonge nieuwe koninginnen vliegen samen met de mannetjes (hun broers) uit het geboortenest. Deze tocht wordt de bruidsvlucht genoemd, want ze gaan op zoek naar partners uit andere kolonies. Hoe paren mieren? Sommigen soorten doen het in de lucht. Andere paren op de grond. Na de bevruchting gaat de mieren koningin op zoek naar geschikte plek om een nest te stichten. Het mannetje sterft niet lang na de paring. Zie jij een vliegende mier of zelfs meerdere? In de regel geven die maar heel kort overlast. 

Ontwikkeling van mieren

Mieren ondergaan - wat de wetenschap noemt - een ‘volledige gedaantewisseling’. Dit betekent dat een mier zich ontwikkelt van ei naar larve. En na verpopping van de larve wordt de mier een imago. Dit houdt in dat hij of zij volwassen is. Hoe oud wordt een mier? Dat hangt erg af van de soort! Kijk maar eens naar de volgende vergelijking.

  • Tuinmier-werksters leven gemiddeld 2 tot 3 jaar.
  • Een tuinmier-koningin wordt soms 15 tot 20 jaar oud!

En de faraomier?

  • De werksters worden in de regel maar 2 maanden oud.
  • De mierenkoningin leeft ongeveer 9 maanden.
 Voortplanting mieren

Communicatie tussen mieren

Mieren communiceren met elkaar via feromonen (geursporen). Loopt een mier ergens op, dan laat ze altijd een geurspoor achter. Ze maakt zo als het ware een pad voor de andere mieren. Die volgen het spoor dan ook feilloos. Hoe de mieren de geursporen oppikken? Dat doen ze, opmerkelijk genoeg, met hun voelsprieten. Bijzonder is ook dat elke mierenkolonie een unieke geur heeft: mieren herkennen daardoor met gemak andere mieren uit dezelfde kolonie.

Taken van mieren

Mieren hebben het druk met verschillende taken! Ze verzamelen én kweken zelf voedsel. Dit laatste doen ze bijvoorbeeld door bladluizen te vangen en ‘uit te melken’. Intussen wordt het nest ook uitgebreid: de mieren graven doorlopend nieuwe gangen en kamertjes. Daarnaast hebben ze de taak om het nest tot aan hun dood te verdedigen. En de mierenkoningin? Die stuurt de kolonie aan en zorgt intussen voor meer eitjes. Want hoe meer miertjes, hoe meer ‘personeel’.

Slapen mieren?

Mieren slapen niet echt, hoewel ze wel soms voor langere tijd rusten. Zo zijn ze in de winter amper tot vrijwel niet actief. In de zomer worden ze zéér actief, want ze halen hun energie uit de warmte die ze krijgen. Juist in dit seizoen ontstaan er dan ook nesten - en vaak dus ook plagen - in of rond woningen of bedrijven.

Wat eten mieren?

Mieren eten vrijwel alles. Zo genieten ze in de vrije natuur van honingdauw. Dit is een vloeistof die wordt uitgescheiden door bladluizen. Daarnaast doen mieren zich ook tegoed aan fruit, planten en noten. Dit klinkt misschien heel lieflijk, maar er is ook een keerzijde. Mieren komen geregeld af op voedsel en drank van mensen. Vooral in de zomer merk je dit, wanneer de mierenhopen of mierennesten weer als paddenstoelen uit de grond schieten. En, mieren eten ook van dode dieren. Ze ruimen karkassen als het ware op.

 wat-eten-mieren
 Afbeelding

Hoe sterk is een mier?

Een mier is eigenlijk beresterk. Ze moet immers vaak gewichten tillen als ze voedsel verzamelt of aan het mierennest bouwt. Hoe sterk de mier is? Afhankelijk van de soort, kan een mier tot wel 50 keer haar eigen gewicht dragen! Hoe dit kan? Hier verschillen de meningen over. Sommige wetenschappelijke bronnen beweren dat mieren heel sterke nekken hebben. Andere bronnen stellen dat mieren relatief sterk zijn juist omdat ze zo klein zijn.

Mieren houden

Sommige mensen houden mieren als huisdier. Met de mieren kweek je binnenshuis een ‘mini-samenleving’, ofwel een ‘mierenboerderij’ en dat kan heel interessant en leerzaam zijn. Een mierenboerderij bestaat vaak uit zand, maar je kunt ook een container met gel kopen en daarin mieren plaatsen. Je ziet dan precies hoe ze tunnelstelsels maken. Mieren kopen kan bij gespecialiseerde bedrijven, bijvoorbeeld online. 

Mieren en overlast

Ondervind je op dit moment overlast van mieren? Dat is bijzonder vervelend, maar er zijn gelukkig vele manieren om van ze af te komen. Hoe kun je een mierenplaag herkennen? En wat helpt tegen mieren? In het volgende onderdelen staan de antwoorden op al je vragen. 

 hoe-herken-je-mierenplaag

Hoe herken je een mierenplaag?

  1. Je ziet regelmatig mieren lopen, in of rond ruimtes waar je kookt en eet.
  2. Je komt een mierennest tegen. In de tuin, in een muur of in de kruipruimte.
  3. Je komt schade tegen. Denk aan verzakte tegels of vraatschade aan planten.

Schade door mieren

Mieren veroorzaken wel eens schade als ze op plekken terechtkomen waar mensen leven. Niet voor niets moeten professionals soms hard optreden als een mierenkolonie op een ongewenste plek opduikt. Maar wat voor schade richten de mieren eigenlijk aan? In dit lijstje zie je alle mogelijke scenario’s. 

Mieren kunnen voedsel besmetten met bacteriën en virussen. 

Mieren zorgen met hun gegraaf voor verzakkingen. Straten, terrassen en tuinen raken zo beschadigd.

Mieren maken soms nesten in spouwmuren of kruipruimtes. In het eerste geval tasten de beestjes vaak isolatiemateriaal aan.

Mieren vangen en verspreiden bladluizen. Deze insecten tasten bepaalde plantensoorten aan.

Sommige mierensoorten, zoals de gewone steekmier, steken mensen en dieren. Wie allergisch is voor insectenbeten, kan hier veel last van krijgen.

Hoe ziet een mierenbeet eruit?

Een mierenbeet ziet eruit als een klein, rood, jeukend plekje. Komt de beet van een zwarte mier, dan doet het plekje vaak geen zeer. Bijt een rode mier in je huid? De mierenbeet kan dan heel rood worden en zelfs opzwellen. Het voelt ook pijnlijker aan dan de beet van een zwarte mier. Ga je de mierenbeet behandelen? Dit kan door de plek eerst te ontsmetten met alcohol. Koel het hierna met ijs of verkoelende zalf. Als er geen verdere allergische reacties ontstaan, trekt de beet vanzelf weer weg.

 mierenbeet-herkennen
Herken een mierenbeet direct!

Is een mierenbeet gevaarlijk?

Een mierenbeet kan gevaarlijk zijn als je allergisch bent voor insectenbeten. Zeker als de beet van een rode mier afkomstig is. De gebeten plek wordt dan vaak heel rood en pijnlijk. Het kan ook flink gaan zwellen. Krijg je zelfs nog ergere klachten, zoals ademhalingsproblemen, dan moet je zonder aarzelen het noodnummer bellen voor medische hulp. 

Mieren in huis bestrijden: 7 tips

Op een kwade dag kom je mieren tegen in of rond je huis. In eerste instantie lijkt dit ‘bezoek’ onschuldig. Maar na verloop van tijd merk je dat het mierennest zich steeds verder uitbreidt. Hoe kun je zelf mieren bestrijden, vraag je je dan af. Gelukkig staan hier een aantal tips waar je vrijwel direct mee uit de voeten kunt. 

Mierengif is verkrijgbaar in verschillende vormen. Bijvoorbeeld als mierenpoeder, als gel of als korrels in lokdozen. Het poeder strooi je op looppaden van mieren, maar niet op plekken waar je zelf zit, eet of kookt. De gel druppel je in en rond een nest. De lokdozen plaats je in ruimtes waar je vaak mieren ziet, maar let op: de dozen kunnen mieren juist aantrekken.

Je kunt mieren bestrijden zonder gif. Zo koop je bijvoorbeeld mierenpoeder met biologische bestanddelen. Daarnaast kun je ook huis-tuin-en-keukenmiddelen inzetten. In de volgende tips zie je welke.

Gesteentemeel bestaat uit zeer fijn gemalen stenen. Sommige mensen beweren dat je dit meel ook als poeder tegen mieren kunt gebruiken. Het probleem is echter dat gesteentemeel geen stoffen bevat waar mieren niet tegen kunnen. Mocht je dus van plan zijn om gesteentemeel te gebruiken: dat heeft geen zin.

Meng droge gist met iets zoets, zoals jam, poedersuiker of koekkruimels. Als de mieren van het mengsel eten, ontploffen hun maagjes door de gist. Effectief? Wel als je losse mieren wilt verdelgen. De aanpak van een heel nest op deze manier is een lastiger verhaal.

Mieren zijn niet dol op azijn en dat biedt mogelijkheden. Poets daarom oppervlakken, zoals het aanrecht of de eettafel, met met een mengsel van water en azijn. Je kunt ook mieren verjagen door pure of verdunde azijn op ze te spuiten.

Dit is een heel belangrijke tip als je de mier en haar familie wilt remmen. Zorg ervoor dat mieren niet bij voedsel kunnen. Laat het eten daarom nooit te lang of onafgedekt op tafel of op het aanrecht staan. Verpak etenswaren daarnaast in goed afsluitbare blikken of dozen, want mieren kruipen zó in open verpakkingen. 

Mieren komen ook af op afvalresten. In weggegooide verpakkingen zitten vaak immers nog lekkere stukjes voedsel. Laat afval daarom niet slingeren! Berg het goed op in dichte afvalbakken of -containers. Zorg er ook voor dat je het afval tijdig aan de straat zet. Want hoe langer een afvalbak staat, hoe erger de stank én de mierenplaag.

Wat te doen tegen mieren in de tuin?

Mieren in het gazon of in de zandbak van de kinderen: dat is al lastig genoeg, zeker als je te maken hebt met bijtende mieren. Maar soms gaat het van kwaad tot erger, bijvoorbeeld als de mieren planten aantasten of tegels doen verzakken. Of als je vliegende mieren ziet. Actie ondernemen? Mieren in de tuin verwijderen doe je met deze tips!

Bladluizen trekken mieren aan, dus je doet er goed aan om die ook bestrijden. Je mengt, bijvoorbeeld, azijn of groene zeep met water. Dit mengsel doe je in een plantenspuit en je behandelt aangetaste planten. Liever een commercieel middel gebruiken? Kies dan voor een product met biologische ingrediënten. 

Deze tip valt te proberen, maar houd wel rekening met het volgende: je doodt alleen de mieren in de bovenste lagen van het nest. De mierenkoningin zit vaak dieper en juist háár moet je hebben, anders komen er toch weer mieren bij. En nest kan bovendien uit miljoenen mieren bestaan, dus dat wordt wel erg vaak op neer lopen met de waterkoker!

Als je mieren gaat bestrijden, kun je lokdoosjes gebruiken. In een lokdoosje tegen mieren zit vergiftigd lokaas. Plaats de doosjes rond het nest en op plekken waar je ook vaak mieren ziet lopen. Let wel even op: plaats geen doosjes als het buiten regent. 

Aaltjes zijn microscopisch kleine beestjes die je kunt inzetten tegen verschillende soorten mieren. Je koopt ze, verpakt, bij een tuincentrum. De inhoud van de verpakking meng je met water. Vervolgens giet je het mengsel in de grond, waar de mieren leven. Komen de aaltjes uit, dan eten ze de miereneitjes en de larven op. Dat schrikken de volwassen mieren vast wel van!

Mieren maken vaak nesten aan in of onder tuinafval. Of in rot hout. Het is daarom wijs om tuinafval zo snel te verwijderen en op te slaan in daarvoor bestemde bakken. Laat ook geen etensresten in de tuin liggen en voer even geen vogeltjes. Mieren duiken namelijk op alles dat eetbaar is. 

 mierenplaag-voorkomen
Houd je woning goed schoon!
 Mieren bestrijding

Hoe kun je een mierenplaag voorkomen?

Je rilt al bij het idee dat er mieren bij je op bezoek komen en schade veroorzaken. Het herstel van een ingezakt terras brengt namelijk kosten met zich mee! Op zoek naar tips om een mierenplaag te voorkomen? Hier vind je de belangrijkste op een rij.

  1. Houd alle oppervlakken in je keuken schoon. Elke dag.
  2. Poets geursporen van mieren direct weg. Dan kunnen ze elkaar niet volgen.
  3. Doe de vaat direct na het eten. Zo komen er geen mieren op de restjes af.
  4. Verpak etenswaren in blikken of dozen die je goed kunt afsluiten.
  5. Veeg kruimels direct van de grond.
  6. Houd afvalbakken goed gesloten en ledig die op tijd.
  7. Dicht zoveel mogelijk gaten en kieren met kit. Verboden toegang voor mieren!
  8. Sluit eventueel ventilatiegaten af met fijnmazig insectengaas.
  9. Probeer bladluizen uit je tuin te weren. Die trekken namelijk mieren en andere schadelijke insecten aan. 
  10. Zorg dat tuinafval ook altijd snel verdwijnt. Mieren maken er gemakkelijk nesten in. Andere insecten waar je niet op zit te wachten trouwens ook.

Professionele mierenbestrijding nodig?

Zelf mieren verdelgen is soms héél lastig, zeker als je te maken hebt met een soort die eigenlijk niet in ons land thuishoort. Veel mensen schakelen dan ook vrij snel een lokale bestrijder in via Beestjes Kwijt. Die komt dan langs voor een inspectie en gaat vaak dezelfde dag nog aan de slag. Hij pakt dan het mierennest aan, zodat er geen enkele mier meer verschijnt. Direct een afspraak maken? Bel het nummer of mail je plaatselijke bestrijder met behulp van het contactformulier.

Neem contact op per mail

 professionele-mierenbestrijding

Ontmoet het team

Zij staan voor je klaar om jouw huis of bedrijf vrij van ongedierte te maken

Veelgestelde vragen

Mieren kunnen poepen. En ze plassen ook. Waar de mieren zich ontlasten? Natuurlijk in de vrije natuur, maar ook in hun eigen nest. Wetenschappers hebben ontdekt dat de mieren dan aparte hoekjes in kamertjes of gangen gebruiken. De beestjes hebben dus eigenlijk hun eigen ‘toiletten’.

Mieren slepen dode mieren vaak weg en slaan ze ergens op. Soms in een aparte kamer in het nest. Mieren zijn namelijk enthousiaste ‘opruimers’. Ze houden hun nesten zo schoon mogelijk en voeren daarom vaak organisch afval weg. Waaronder dus lijkjes van andere mieren.

Je kunt inderdaad mieren verdrinken. Mieren ademen echter niet zoals mensen: ze hebben namelijk geen longen. Ze krijgen hun zuurstof via speciale buisjes in hun lichaam. Die heten ‘trachea’. Komt er vocht in de buisjes, dan verdrinkt een mier. Wil je een heel nest verdrinken? Dat is heel moeilijk. Het water bereikt vaak nooit alle woonlagen, want een mierennest is heel uitgebreid.
Zoek je lokale bestrijder
Vul je plaats of postcode in en vind je lokale bestrijder