Vliegende mieren: informatie en tips

26 mei 2025 • redactie

Op een warme, broeierige dag lijkt het soms alsof de lucht ineens vol zit met mieren. Ze vliegen in het rond, landen op je bord of zitten tegen de ramen geplakt. Vliegende mieren kunnen voor flink wat overlast zorgen, maar gelukkig is dat meestal van korte duur. In dit artikel lees je wat vliegende mieren precies zijn, wanneer je ze kunt verwachten en hoe je ze het beste aanpakt.

Geen aparte soort, wél een bijzonder moment

Vliegende mieren zijn geen aparte mierensoort. Het zijn gewone mieren – meestal van de gewone wegmier – die tijdelijk vleugels krijgen. Alleen de jonge koninginnen en mannetjes krijgen deze vleugels. Ze maken zich klaar voor de bruidsvlucht: een massaal uitvliegmoment waarbij ze paren in de lucht. Dat gebeurt vaak op een zwoele zomerdag, vlak voordat het gaat onweren.

Na de paring werpen de bevruchte koninginnen hun vleugels af en zoeken ze een plek om een nieuwe kolonie te starten. De mannetjes sterven meestal binnen 48 uur.

Het moment van de bruidsvlucht

Als een mierennest groot genoeg is, legt de koningin eitjes waaruit nieuwe koninginnen en mannetjes ontstaan. De jonge koninginnen bepalen zelf wanneer het tijd is voor de bruidsvlucht. Op een warme, drukkende dag vliegen ze massaal uit, gevolgd door alle mannetjes. Omdat deze mieren uit verschillende kolonies komen, wordt inteelt voorkomen. De paring vindt plaats in de lucht. Daarna keert niemand terug naar het nest.

De koninginnen gaan meteen op zoek naar een geschikte plek om een nieuwe kolonie te starten. Dat gaat zo:

De koningin schuurt haar vleugels af.

Ze graaft een ondergronds holletje of zoekt een andere veilige plek.

De eerste cellen van het nest worden aangelegd.

De koningin legt eitjes waaruit werksters ontstaan.

Deze werksters zorgen voor voedsel en bouwen het nest verder uit.

De koningin blijft binnen en legt jarenlang bevruchte eitjes.

Als het nest volwassen is, ontstaan er opnieuw koninginnen en mannetjes.

De ideale omstandigheden

Vliegende mieren zie je vooral in juli en augustus, maar sommige soorten kunnen al in mei uitvliegen. De omstandigheden moeten gunstig zijn: warm, vochtig en vrijwel windstil. Daarom komen ze vaak tevoorschijn aan het einde van een zomerse dag. In één seizoen kunnen er meerdere vluchten plaatsvinden, afhankelijk van het aantal nesten in de omgeving.

Kenmerken van vliegende mieren

Vliegende mieren lijken op gewone mieren, maar dan met vleugels. Zo herken je ze:

Ze zijn iets groter dan normale mieren.
Ze hebben vier doorzichtige vleugels, waarvan de voorste langer zijn.
De vleugels zijn langer dan hun lichaam.
Koninginnen hebben geknikte antennes.
Mannetjes hebben rechte antennes.
Hun taille is opvallend smal.

Levensduur van gevleugelde mieren

De mannetjes leven kort: maximaal 48 uur, meestal minder. Ze sterven vrijwel direct na de paring. Koninginnen kunnen onder ideale omstandigheden 20 tot 30 jaar oud worden. Werksters leven enkele maanden tot een paar jaar, afhankelijk van de soort. Vliegende mieren zelf zorgen meestal maar één dag voor overlast, tenzij er meerdere nesten zijn.

Bijten en irritatie

Wegmieren zijn doorgaans niet agressief, maar kunnen bijten als ze zich bedreigd voelen. Ze spuiten dan een klein beetje mierenzuur in de huid. Dat geeft een branderig gevoel en een rode plek, maar is niet gevaarlijk. Dep de huid met wat azijn of alcohol om de irritatie te verlichten. Krabben zorgt ervoor dat het zuur zich verder verspreidt, waardoor de jeuk langer aanhoudt.

Overlast en mogelijke schade

Hoewel vliegende mieren zelf geen schade veroorzaken, kan het nest waar ze vandaan komen wél hinderlijk zijn. Dit merk je bijvoorbeeld aan:

Verzakkende stoeptegels door ondergronds gegraaf.
Losliggende tegels die gevaarlijk zijn.
Mieren in de keuken of voorraadkast.
Mieren op eten tijdens een barbecue of picknick.
Irritatie in de tuin doordat ze over je heen kruipen.

Zie je vliegende mieren binnenshuis? Dan is de kans groot dat het nest zich in je woning bevindt, bijvoorbeeld in een spouwmuur of kruipruimte.

Aanpak in de tuin of binnenshuis

In de tuin hoef je meestal weinig te doen: de mannetjes sterven snel en de koninginnen verdwijnen onder de grond. Toch kun je ze verwijderen of de overlast beperken. Binnen is het een ander verhaal. Als je vliegende mieren in huis ziet, komt dat waarschijnlijk door een nest binnen. Ze kruipen door kieren naar binnen en zoeken het licht op. Je vindt ze dan op ramen, muren of bij lampen.

Gebruik een stofzuiger om ze op te zuigen. Eventueel kun je ze eerst doden met een huismiddel zodat ze makkelijker op te ruimen zijn. Laat daarna het nest opsporen en aanpakken door een professionele bestrijder.

Professional inschakelen of zelf aan de slag?

Professional

Zeer ervaren
CMPV, EVM & VCA gecertificeerd
Direct hulp bij spoed
Professioneel materiaal
Zeker je Beestjes Kwijt!

Doe-het-zelver

Amper ervaring
Niet gecertificeerd
Niet direct van mieren af
Huis-tuin-en-keuken middelen
Weinig kans van slagen

085 - 029 2200

Vul het contactformulier in

Praktische tips om mieren te bestrijden

Met deze tips kun je de overlast van vliegende mieren verminderen:

Giet kokend water in kieren en gaatjes waar mieren uit komen.
Gebruik aaltjes (biologische bestrijding), verkrijgbaar bij tuincentra.
Strooi geurige middelen zoals kaneel, koffiedrab, lavendel of nootmuskaat.
Breng mierenpoeder of spray aan bij nestopeningen of looproutes.
Zet lokdoosjes of mierenbuffetten neer.

Bonustip: Helpen deze middelen niet? Een lokale ongediertebestrijder weet precies wat er nodig is om mieren te bestrijden.

Snel van vliegende mieren af

Blijven de mieren terugkomen of zie je ze steeds vaker binnenshuis? Dan is het tijd om professionele hulp in te schakelen. Via Beestjes Kwijt kom je direct in contact met een gecertificeerde ongediertebestrijder bij jou in de buurt. Vaak kan er nog dezelfde dag iemand langskomen.