1 Minuten
Mediterraan draaigatje gezien? Dit moet je doen!
Het mediterraan draaigatje rukte de afgelopen jaren in hoog tempo op in Nederland. De mier is klein, snel en ogenschijnlijk onschuldig – maar schijn bedriegt. Deze invasieve soort vormt superkolonies, verstoort de natuur en veroorzaakt ook in huis flinke overlast. In dit artikel lees je hoe je het draaigatje herkent, waarom het een serieus probleem vormt en waarom je snel moet ingrijpen.
Een agressieve exoot die zich steeds sneller verspreidt
Het mediterraan draaigatje (Tapinoma nigerrimum) komt oorspronkelijk uit Zuid-Europa. De soort is ongeveer 2 tot 3 millimeter lang, zwart van kleur en beweegt opvallend met het achterlijf – daar komt ook de naam vandaan. Sinds zo’n tien jaar duikt hij steeds vaker op in Nederland, met meldingen in onder andere Best, Eindhoven, Wageningen, Amsterdam en Arnhem.
De mieren verspreiden zich razendsnel dankzij hun unieke koloniestructuur: één plaag bestaat niet uit één nest, maar uit meerdere nesten die met elkaar samenwerken. Hierdoor zijn het er vaak duizenden – of zelfs tienduizenden – tegelijk.
Een plaag met gevolgen voor tuin, woning én natuur
In tuinen zorgen draaigatjes voor verzakkingen en kale plekken, doordat ze gangenstelsels graven onder tegels of gazons. Ook planten en grasmatten lijden eronder. Maar de overlast blijft niet buiten: eenmaal binnen zoeken de mieren voedsel en warmte. Ze nestelen zich tussen isolatiemateriaal, onder vloeren of in de meterkast, en komen massaal af op etensresten.
Daar blijft het niet bij. In de natuur verdringt het mediterraan draaigatje inheemse mierensoorten. Dat verstoort de voedselketen en tast de biodiversiteit aan. De schade is dus niet alleen zichtbaar, maar ook ecologisch ingrijpend.
Hoe ze in Nederland terecht zijn gekomen
Het draaigatje is via internationale handel ongemerkt ons land binnengekomen. Ze liften mee met potgrond, planten en bouwmaterialen uit Zuid-Europa. Daarna verspreiden ze zich via transportbewegingen of tuinaanleg. Onze milde winters en warme zomers helpen daarbij: de mieren kunnen hun nesten hier inmiddels prima in stand houden – en groeien in recordtempo uit tot superkolonie.
Hoe sneller je erbij bent, hoe beter
Wie bij de eerste signalen in actie komt, kan een draaigatjesplaag nog goed beheersen. Maar hoe langer je wacht, hoe lastiger het wordt. De nesten liggen vaak op meerdere plekken, diep onder bestrating of in de constructie van een gebouw. Zelf bestrijden leidt zelden tot een oplossing – en kan het probleem zelfs verergeren.
Professionele bestrijders herkennen de sporen, weten waar ze moeten zoeken en mogen de mieren bestrijden met speciale middelen. Daarmee voorkom je erger, en beperk je schade aan je tuin, je woning en het ecosysteem.
Veelgestelde vragen over het mediterraan draaigatje
Het draaigatje is klein (2 à 3 mm), zwart van kleur en beweegt met een licht ‘draaien’ van het achterlijf. Je herkent de plaag vaak aan lange rijen mieren die zich onder tegels of langs gevels verplaatsen. Ook opvallend: het zijn er meteen veel tegelijk. Twijfel je? Maak een foto en laat een expert meekijken.
Het draaigatje is een invasieve soort. Hij verdringt andere mieren, rooft hun voedselbronnen leeg en verstoort zo de lokale balans. Dit heeft directe gevolgen voor insecten, vogels en planten die afhankelijk zijn van de oorspronkelijke mierenpopulatie. Hoe langer de soort zich uitbreidt, hoe moeilijker herstel mogelijk is.
Zelf mierenlokdoosjes of gif inzetten werkt meestal niet bij het draaigatje. De nesten liggen verspreid over meerdere plekken, soms meters uit elkaar. Een effectieve aanpak vereist professionele kennis én toestemming: bestrijding is alleen toegestaan als het wordt gemeld bij de overheid. Laat het daarom aan een gecertificeerd bestrijder over.
Je ziet ineens grote groepen mieren lopen, vooral onder terrastegels of langs buitenmuren. Ze verdwijnen in kleine kiertjes of voegen. In huis komen ze tevoorschijn bij warmtebronnen, etensresten of afval. Heb je eerder met gewone mieren gewerkt? Dan valt bij draaigatjes vooral het extreme aantal op.
Die kans is aanzienlijk. Door klimaatverandering voelen deze zuidelijke mieren zich steeds meer thuis in ons land. Zolang de invoer van planten, tegels en potgrond doorgaat, blijven nieuwe nesten opduiken. Vooral stedelijke gebieden lopen risico, maar ook dorpen en nieuwbouwwijken zijn niet veilig.
2
