
Alles over boktor, met tips en tricks!
Een boktor is een insect en behoort tot de orde van de kevers. Wil jij alles weten over de boktor? Bijvoorbeeld omdat je aangetast hout hebt gevonden en je je zorgen maakt? Beestjes Kwijt heeft alle informatie op een rij, inclusief allerlei tips tegen boktor als ongedierte.
Oplossing tegen boktor nodig?

3 tips tegen boktor
Kom je verdachte kevertjes in huis tegen? Of is het kwaad al geschied en is houtwerk al aangetast door larven? Neem onze uitgebreide tips door of kijk eens naar deze top 3. Dit zijn namelijk de belangrijkste tips tegen boktor in huis.
- Voorzie onaangetast hout direct van lak, verf of beits. Zo bescherm je het alvast.
- Ga niet zomaar in de weer met benzine of petroleum. Dit is gevaarlijk!
- Nodig zo snel mogelijk een bestrijder uit voor een inspectie.

Wat is een boktor?
De boktor is een keversoort. Maar dé boktor bestaat niet, want er zijn wel meer dan 33.000 soorten! In Nederland kennen we ongeveer 130 soorten. Een aantal daarvan produceert larven die schade aanrichten in woningen en bedrijven. De larven vreten houtwerk van binnenuit op en zorgen zo voor instabiele constructies. Meestal betreft het de larven van de huisboktor, die meestal kort door de bocht worden aangeduid als ‘boktor’.
Soorten boktor herkennen
Houtaantastende insecten zoals boktorren zijn in twee groepen te verdelen. Dit zijn de drooghoutboorders en de nathoutboorders. De eerste groep brengt larven voort die alleen droog hout eten. Uit de tweede groep eten de larven het liefst vochtig hout. Over welke soorten boktor spreken we? In deze twee overzichten zie je een paar van de meest bekende.
Overzicht drooghoutboorders

Huisboktor
- bruinzwarte dekschilden en langgerekt lijf
- 10 tot 25 mm lang
- twee grote tasters op de kop
- de wijfjes hebben een lange legboor. Deze steekt uit.
Overzicht nathoutboorders

Oost-Aziatische boktor
- glanzend zwarte dekschilden met witte vlekken
- langgerekt lichaam
- 25 tot 35 mm lang
- de antennes zijn bij mannetjes twee keer langer dan het lijf
Overzicht nathoutboorders

Veranderlijke boktor
- geelbruine of blauwzwarte dekschilden
- langgerekt lijf
- slank van vorm
- 8 tot 14 mm lang
- twee grote tasters op de kop.
Overzicht nathoutboorders

Rode boktor
- vrouwtjes hebben bruinrode dekschilden
- mannetjes hebben geelbruin met zwarte dekschilden
- circa 21 mm lang
- de antennes zijn vaak langer dan het lijf

Hoe zien boktor eitjes eruit?
De eitjes van de huisboktor zijn wit en ongeveer 2 mm lang. Kijk je naar de eitjes van de Oost-Aziatische boktor, dan zien die er net een beetje anders uit. Zo zijn ze crèmekleurig én groter, namelijk 5 tot 6 mm lang.
Hoe zien boktor larven eruit?
De larven van de huisboktor zijn witgeel en circa 30 mm lang. Ze hebben zeer kleine pootjes. Ter vergelijking: de larven van de Oost-Aziatische boktor zijn crème van kleur en 60 mm lang. De larven van deze boktorsoort hebben geen pootjes.
In welke houtsoorten zit boktor?
Eerst is het belangrijk om te weten dat de kevers niet zelf hout aantasten. Dat doen hun larven, want die moeten van hout eten om te groeien. Maar welke houtsoorten kiest een boktor uit om eitjes in te leggen? Je ziet het in dit lijstje.
- Huisboktor: onbewerkt naaldhout (vuren en grenen)
- Veranderlijke boktor: alleen in boombast, niet in houtwerk in panden
- Rode boktor (rode smalboktor): alleen dood naaldhout
- Oost-Aziatische boktor: heeft een voorkeur voor esdoorns, maar ook citrusbomen worden soms aangetast
We zullen niet verder doorgaan op de laatste drie soorten. Dit omdat de huisboktor de enige houtkeversoort is die daadwerkelijk voor schade zorgt in Nederlandse woningen of bedrijfspanden. De informatie die hieronder volgt, heeft dan ook vooral betrekking op de levenswijze van huisboktor en op de schade die het beestje kan veroorzaken.
Voortplanting van de boktor
Volwassen boktorren zijn kevers en die leven eigenlijk alleen om zich voort te planten. Na de paring sterft het mannetje vrij snel. Het vrouwtje gaat meteen op zoek naar geschikt hout om haar eitjes in te leggen. Ze gebruikt hiervoor een legboor, die onder haar dekschilden uitsteekt. Ze legt ongeveer 200 eitjes. Hierna vliegt ze weer weg en sterft ze binnen enkele weken. Hoe het dan gaat met de eitjes? Hoe warmer het klimaat, hoe sneller ze zich ontwikkelen. Komen de larven uit, dan knagen die zich vrijwel meteen dieper het hout in. Voor hen begint het grote vreetfestijn!
Levenscyclus van de boktor
Hoe ziet de levenscyclus van de boktor - ofwel: de huisboktor - eruit? Om te beginnen moet je weten dat je op elk moment van het jaar boktor in je pand kunt aantreffen. En dat er dus mogelijk al jaren boktor in je pand leeft. In onderstaand schemaatje gaan we uit van het moment dat boktor zich voor het eerst in een woning of bedrijf vestigt.
|
Boktorren komen vaak voor in de zomer. Zo legt een vrouwtje tussen juni en september eitjes in houtwerk. |
|
Afhankelijk van hoe warm en vochtig het klimaat is, komen de eitjes binnen 1 tot 2 weken uit. |
|
De larven in huis halen een leeftijd van 4 tot 5 jaar. In extreme gevallen halen ze zelfs 12 jaar! |
|
De larven moeten eerst verpoppen om volwassen te worden. Het popstadium duurt 2 tot 4 weken. |
|
Uit de pop komt een volwassen kever. Die leeft ongeveer 3 tot 4 weken. In deze periode moet de kever zich voortplanten. |
Hoe kun je zien of je boktor hebt?
Je kunt op verschillende manieren achterhalen of je boktor hebt. Check eerst al het onbewerkte hout. Let op ovale gaatjes van gelijke grootte (6 tot 9 mm). Dit zijn mogelijk uitvliegopeningen van volgroeide boktor larven. Zie je inderdaad gaatjes? Deze kunnen oud óf nieuw zijn en ook dat moet je controleren. Hoe? Leg een vel papier onder de gaatjes. Ligt er na een week vers zaagsel op het papier? Dan heb je naar alle waarschijnlijkheid levende en dus houtvretende larven in het houtwerk zitten.
Een andere manier om boktor in huis te herkennen is door simpelweg torren en kevers in huis tegen te komen. Een grote dikke boktor vliegt door de woonkamer? Of zie je meerdere kevertjes in huis? Vang een kruipende of vliegende kever en bewaar die in een doosje. Herken je het beestje niet, dan bel je een bestrijder. Die ziet in één oogopslag of het om boktor gaat.

Hoe klinkt boktor geluid?
Een derde manier om boktor op te merken, is door goed te luisteren. Het is namelijk mogelijk dat je een zacht geknaag in het houtwerk hoort. Vooral in de zomer is dit goed hoorbaar, want de boktor larve wordt heel actief bij warme temperaturen.
Is het houtworm of boktor?
Tussen houtworm en boktor is er een belangrijk verschil. Maar ook weer niet. Hoe dit zit? Je kunt bijvoorbeeld ook last hebben van de larven van de gewone houtwormkever. Die vreten ook hout, maar richten daarbij minder schade aan dan de larven van de boktor. Je herkent de houtworm aan ronde gaatjes in het houtwerk. Verwarrend is alleen wel dat boktorlarven in de volksmond ook ‘houtworm’ worden genoemd. Schakel je een specialist in, dan legt hij je altijd goed uit of je met boktor of met gewone houtworm te maken hebt.


Is boktor gevaarlijk?
Boktorlarven houden het vaak jaren vol in het hout. In extreme gevallen zitten ze er tien jaar of meer! En helaas, hoe langer ze in het hout leven, hoe meer schade er ontstaat aan je meubels, kozijnen, laminaat vloeren of balken. In die zin is boktor gevaarlijk, want een constructie kan instorten als schade lang onopgemerkt blijft. Verder levert de boktor geen gevaar op voor de gezondheid van mensen of dieren. De kevers en de larven verspreiden namelijk geen (besmettelijke) ziektes en ze bijten of steken niemand.

Schade door boktor
Is boktor schadelijk? Absoluut. Het beestje richt schade aan in onbehandeld houtwerk. Met ‘onbehandeld’ bedoelen we dat het hout niet geverfd, gelakt of gebeitst is. Meestal zitten boktorlarven in houten balken: die vreten ze in de lengterichting uit, waardoor de balken heel snel verzwakken. Waar je boktor precies vindt? Meestal op zolders, maar ook in kelders of kruipruimtes, want daar zijn vaak ook (steun)balken te vinden. Ontstaat er een lekkage in één van deze ruimtes? Boktorlarven zijn extra dol op hout dat door vocht beschimmeld is!
Kun je boktor zelf bestrijden? 4 tips en waarschuwingen
Zelf boktor bestrijden is lastig tot nagenoeg onmogelijk. Je moet boktor namelijk verdelgen met een heel sterk middel. Het liefst is dat een middel dat diep genoeg in houtwerk dringt om alle larven daarin te doden. Bovendien moet je eerst al het houtwerk schuren en stoffen. Toch zelf aan de slag gaan om boktor te verwijderen? We hebben een paar tips, maar wel met bijbehorende waarschuwingen.
Sommige mensen smeren houtwerk in met petroleum. Dit werkt echter alleen tegen larven die aan de oppervlakte van het hout leven. Houtwerk injecteren met petroleum is daarom eigenlijk een betere optie, maar het is ontzettend gevaarlijk. Eén vlammetje en al het hout vat vlam.
Benzine pas je op dezelfde manier toe als petroleum. Maar ook hier geldt een stevige waarschuwing: benzine is heel erg ontvlambaar. Overweeg daarom liever professionele bestrijding.
Wat als er eitjes en boktorlarven in meubels zitten? Dit komt helaas vaak voor. Het is echter niet aan te raden om je meubels te behandelen met benzine of petroleum. Liever bel je dan ook met een gespecialiseerd bedrijf dat meubels in gaskamers behandelt. Het gas doodt de eitjes en de larven en je meubels komen ongedeerd uit de ingreep.
Maak het beestje zo snel mogelijk onschadelijk. Wie weet heeft het al eitjes gelegd in houten constructies, maar misschien ook niet.
Kun je boktor voorkomen? 3 extra tips!
Boktor is zeker te voorkomen. Je wilt namelijk geen houtvretende larven in huis. Zeker niet als je in een monumentaal pand woont, bijvoorbeeld een boerderij. Schade door boktor kan daar oplopen tot in de tienduizenden euro’s! Wees dus een ramp voor: onthoud deze drie tips en volg ze op.
Hout uit het bos halen klinkt als een prima idee, maar je moet het wel eerst controleren op ovale gaatjes, eitjes en larven. Zie je iets verdacht in het haardhout? Laat het liggen of sla het buitenshuis op, bijvoorbeeld onder een overkapping.
Zoals je inmiddels weet, richt boktor zich vooral op onbewerkt hout. Loop daarom al het houtwerk eens af en kijk wat je kunt verven, beitsen of lakken. Een deklaag op het hout verhindert dat een boktor makkelijk eitjes in de groeven legt.
Boktor tast ook tweedehands houten meubelen aan. Controleer het houtwerk daarom eerst op ovale gaatjes. Kom je inderdaad verdachte openingetjes tegen? Dit kunnen oude gaten zijn, maar je weet het maar nooit. Koop het meubel daarom niet en licht de verkoper in.
Boktor in huis? Bel nu voor professionele bestrijding
Hoe kom jij het snelst van een boktorplaag af? Boktor zelf aanpakken of boktor herkennen is best ingewikkeld, dat weet je nu. Een expert in boktorbestrijding spoort larven en kevers zó voor je op. Hierna bespreekt hij zijn plannen met je. Vrijwel altijd pakt hij boktor aan door insecticide voor kruipende insecten in het hout te injecteren. Resultaat is verzekerd bij het boktor bestrijden! Bel of mail dan ook direct met jouw lokale expert. Via Beestjes Kwijt vind je hem snel en eenvoudig.

Kan boktor terugkomen?
Boktor kan altijd terugkomen, zeker als er in je woning of bedrijfspand nog onbewerkt hout aanwezig is. Met de juiste voorzorgsmaatregelen verklein je de kans op een terugkeer van boktor echter wel heel sterk. Heb je voor de vorige plaag ook een expert laten komen? Het middel dat hij gebruikt werkt meestal tot vijf jaar door in het hout. Wil je toch het zekere voor het onzekere nemen? Nodig de boktorbestrijder dan eens per jaar uit voor een grondige inspectie. Zo weet je zeker dat je een boktorplaag altijd en op elke plek voor bent.