Rattenprobleem: wat te doen tegen ratten?
Ratten in huis of tuin zijn geen kleinigheid. Eén rat lijkt onschuldig, maar waar er één is, volgen er vaak meer. Ratten leven in groepen, planten zich razendsnel voort en richten onderweg flinke schade aan. Hoe herken je de eerste tekenen, waar komen ze vandaan en wat kun je ertegen doen? In dit artikel lees je wat écht werkt tegen ratten.
Waarom je ratten nooit moet negeren
Ratten veroorzaken niet alleen overlast, ze brengen ook gezondheids- en veiligheidsrisico’s met zich mee. Ze knagen aan alles wat ze tegenkomen, van kabels en leidingen tot voedselvoorraden. Ook verspreiden ze ziekten via hun uitwerpselen en urine. Dit zijn de belangrijkste redenen om snel in te grijpen:
Ratten slijpen hun tanden door te knagen aan harde materialen. Daarbij nemen ze geen onderscheid: ook elektriciteitskabels en isolatie zijn niet veilig. Eén doorgesleten kabel kan al kortsluiting of zelfs brand veroorzaken. In bedrijfspanden of woningen met veel bedrading kan dat grote gevolgen hebben.
Ratten zijn alleseters. Ze knagen aan verpakkingen, laten uitwerpselen achter en slepen voedselresten mee naar hun nest. Zo raken keukenkastjes, voorraadruimtes en zelfs dierenvoer besmet met bacteriën. Alles wat ratten hebben aangeraakt, moet worden weggegooid of grondig gereinigd om gezondheidsrisico’s te voorkomen.
Via hun urine, speeksel en ontlasting kunnen ratten ernstige ziekten overbrengen, zoals de ziekte van Weil, salmonella of hantavirus. Deze infecties verspreiden zich via oppervlakken, stofdeeltjes of open wondjes en kunnen ook huisdieren besmetten. Juist daarom is snelle en grondige bestrijding noodzakelijk.
Waar ratten actief zijn, ontstaat snel een indringende geur. Hun urine heeft een sterke ammoniaklucht, en wanneer ze doodgaan achter wanden of onder vloeren, verergert de stank. De geur trekt bovendien nieuwe ratten aan, waardoor de overlast zich kan blijven herhalen.
Een rattenpaar kan in één jaar honderden nakomelingen voortbrengen. In ideale omstandigheden (voldoende eten, warmte en beschutting) groeit een kleine plaag binnen weken uit tot een groot probleem. Hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt om ze te bestrijden.
Ratten in huis of tuin herkennen
Hoe weet je of er ratten actief zijn? Ze laten duidelijke sporen achter. Let op deze signalen:
|
|
Geluiden |
’s Nachts hoor je getrippel of geknaag achter muren, plafonds of onder vloeren. Ratten zijn vooral ’s nachts actief en laten zich overdag zelden zien.
|
|
Uitwerpselen |
Rattenkeutels lijken op donkere rijstkorrels, 1 tot 2 centimeter lang, en liggen vaak bij plinten, in hoeken of rond voedsel. Verse keutels zijn zacht en glanzend; oude zijn dof en droog.
|
|
Knaagsporen |
Aan gekartelde randen van kabels, houten planken of verpakkingen zie je of ratten hun tanden hebben geslepen.
|
|
Gangen en holen |
In de tuin of bij schuurtjes zie je vaak ronde openingen van zo’n 5 centimeter breed. Dat zijn ingangen naar hun ondergrondse gangenstelsel.
|
|
Urinegeur |
Een muffe, ammoniakachtige lucht wijst op een actief nest.
|
|
Loopsporen en vetvlekken |
Ratten volgen vaste routes langs muren en obstakels. Hun vacht laat vettige sporen achter die met een zaklamp goed zichtbaar zijn.
Let op! Zie je meerdere van deze signalen? Dan is er zeker sprake van een actief rattenprobleem.
Hoe komen ratten binnen?
Ratten zijn slimme en hardnekkige overlevers. Ze weten feilloos hun weg te vinden naar plekken waar warmte, voedsel en beschutting te vinden zijn. Vaak kruipen ze door kleine openingen of kieren die nauwelijks zichtbaar zijn: een spleet van twee centimeter is al genoeg om binnen te komen. Denk aan ventilatieroosters, leidingdoorvoeren of kapotte afdichtingen rond muren en vloeren.
De rioolrat, zoals de naam al zegt, leeft letterlijk onder onze voeten. Via beschadigde buizen of zelfs een toilet kunnen deze dieren omhoog kruipen en zo in huis terechtkomen. Ook voedselresten trekken ze aan. Vogelvoer, afval, dierenvoer of etensresten in de tuin vormen een directe uitnodiging. Opgestapeld afval of rommelige schuurtjes bieden bovendien niet alleen eten, maar ook perfecte schuilplaatsen.
In de winter zoeken ratten warme plekken op om te overleven. Ze verhuizen dan graag van buiten naar binnen, vooral wanneer kou of overstromingen hun nest verstoren. Daarnaast kan overlast ontstaan door rioolwerkzaamheden: ratten die onder de grond worden verdreven, zoeken dan massaal een nieuw onderkomen in tuinen en woningen.
Tot slot is er nog een veelvoorkomende oorzaak: verspreiding vanuit de buren. Een rattenplaag stopt zelden bij de erfgrens. Zodra er voldoende voedsel en schuilruimte is, trekken de dieren eenvoudig door naar aangrenzende panden. Samen actie ondernemen is in zo’n geval de snelste en meest effectieve oplossing.
Wat kun je zelf doen tegen ratten?
Een paar simpele maatregelen kunnen al veel verschil maken. Kleine aantallen ratten kun je soms zelf beperken, zolang je snel en consequent handelt. Een plaag vraagt altijd om professionele hulp, maar onderstaande stappen helpen om ratten te weren en nieuwe overlast te voorkomen.
|
|
Hygiëne en opruimen |
Een schone omgeving is de eerste stap naar een ratvrij huis. Ruim afval direct op en zorg dat er geen etensresten blijven liggen, ook niet in prullenbakken of in de tuin. Bewaar levensmiddelen in goed afsluitbare bakken van glas of hard plastic en let ook op het voer van huisdieren. Ratten hebben een scherp reukvermogen en komen af op de kleinste kruimels.
|
|
Voedselbronnen weghalen |
Zorg dat er buiten niets te vinden is wat ratten kan aantrekken. Gooi geen oud brood of vogelvoer op de grond en vermijd open composthopen met etensresten. Alles wat eetbaar ruikt, zien ratten als een uitnodiging. Door voedselbronnen weg te nemen, dwing je ze om verderop te zoeken naar een plek waar wel wat te halen valt.
|
|
Kieren afdichten |
Controleer je woning op openingen en naden langs muren, deuren, leidingen en ventilatieopeningen. Ratten wringen zich moeiteloos door kleine gaten, dus zelfs een opening van twee centimeter is al voldoende. Gebruik staalwol, kit of metalen roosters om toegangspunten goed af te dichten. Dit voorkomt dat ze zich opnieuw binnenwerken nadat je ze hebt verdreven.
|
|
Waterbronnen beperken |
Ratten hebben water nodig om te overleven. Repareer lekkende kranen en leidingen en zorg dat er geen stilstaand water blijft in goten, regentonnen of vijvers. Door de omgeving droger te houden, maak je de plek minder aantrekkelijk als leefgebied.
|
|
Controleer het riool |
Als je ondanks al deze maatregelen nog steeds last hebt van ratten, ligt de oorzaak mogelijk in het riool. Beschadigde of open leidingen vormen de perfecte toegang tot woningen. Laat een vakman controleren of er sprake is van scheuren of lekken, zodat ratten niet via die route naar binnen kunnen komen.
Professionele rattenbestrijding
Blijven de ratten terugkomen? Dan is het tijd voor professionele rattenbestrijding. Onze bestrijders werken volgens de IPM-methode (Integrated Pest Management). Ze onderzoeken eerst waar de ratten vandaan komen en pakken vervolgens zowel het nest als de oorzaak aan. Met veilige middelen en gericht advies over wering en hygiëne zorgen ze voor een blijvend resultaat. Vaak merk je binnen enkele dagen verschil en is het probleem binnen enkele weken helemaal opgelost.
Wat doen bestrijders anders dan jij zelf kunt
Een professionele rattenbestrijder weet precies waar ratten zich schuilhouden en hoe ze zich verplaatsen. Hij gebruikt middelen die alleen voor gecertificeerde bedrijven beschikbaar zijn en werkt volgens strikte veiligheidsnormen zoals VCA, EVM en IPM. Zo wordt niet alleen het ongedierte bestreden, maar ook de oorzaak aangepakt. Het resultaat: een duurzame oplossing waarmee het probleem écht stopt.