4 Minuten
Wat te doen tegen fruitvliegjes?
Fruitvliegjes: kleine vliegjes die in de zomer ineens overal lijken te zitten. Til de deksel van je vuilnisbak op of zet een schaal fruit neer, en voor je het weet krioelt het ervan. Ze zijn niet alleen hinderlijk, maar ook bijzonder hardnekkig. In dit blog lees je alles over fruitvliegjes: hoe ze je huis binnendringen, waarom ze zo lastig weggaan én natuurlijk: hoe je ze effectief bestrijdt.
Waarom fruitvliegjes zo snel een probleem vormen
Een paar fruitvliegjes lijken onschuldig, maar binnen een week kan je keuken veranderen in een vliegend circus. Fruitvliegjes zijn dol op zoetigheid, gisting en rottend organisch materiaal. Denk niet alleen aan fruit, maar ook aan sapresten, wijn, bier en zelfs koffiedik.
De overlast beperkt zich niet tot je aanrecht. Fruitvliegjes leggen hun eitjes op meerdere plekken, waardoor ze zich razendsnel vermenigvuldigen. Vroege actie is dus essentieel.
Hoe kom je van fruitvliegjes af? De beste tips!
Zodra je fruitvliegjes ziet, kun je het beste meteen maatregelen nemen. Gelukkig zijn er verschillende eenvoudige manieren om ze te vangen en te verjagen:
|
|
Gebruik kleeflinten |
Hang ze op plekken waar de vliegjes veel voorkomen en controleer regelmatig.
|
|
Creëer tocht |
Fruitvliegjes hebben een hekel aan tocht. Zet ramen en deuren tegenover elkaar open.
|
|
Maak een DIY fruitvliegjesvanger |
Vul een bakje met iets zoets (bijv. honing, overrijp fruit, azijn of siroop) en dek af met plastic folie waarin je kleine gaatjes prikt.
|
|
Zet een fles met wijn neer |
Een bodempje rode wijn lokt de vliegjes. Ze raken bedwelmd en verdrinken.
|
|
Gebruik de stofzuiger |
Zuig de vliegjes direct op, vooral rond het aanrecht. Een takje lavendel in de stofzuigerzak voorkomt dat eitjes uitkomen.
|
|
Val met azijn en afwasmiddel |
Meng water, azijn en een druppel afwasmiddel in een schaaltje; de vliegjes zinken en verdrinken.
|
|
Schaaltje honing of stroop |
Fruitvliegjes worden aangetrokken door de geur en blijven plakken.
|
|
Citroen met kruidnagels |
Snijd een citroen doormidden en steek er kruidnagels in. De geurcombinatie verjaagt fruitvliegjes effectief en natuurlijk.
Wat zijn fruitvliegjes precies?
De fruitvlieg – ook wel bananenvlieg genoemd – is een piepklein vliegje van 2 tot 4 millimeter. Er bestaan ruim 3000 soorten, waarvan Drosophila melanogaster de bekendste is in Nederland. Dit vliegje veroorzaakt overlast in keukens, fruitkwekerijen en voedselbedrijven, maar speelt ook een grote rol in de medische wetenschap dankzij genetische overeenkomsten met de mens.
Het uiterlijk van fruitvliegjes
Wie goed kijkt, ziet dat fruitvliegjes lichtbruin zijn en opvallend grote, rode ogen hebben. Mannetjes zijn te herkennen aan een zwarte stip op hun achterlijf, terwijl vrouwtjes vaak iets groter zijn en een puntige achterkant hebben. Deze verschillen zijn met het blote oog nauwelijks zichtbaar, maar onder een microscoop vallen ze duidelijk op.
Niet elk klein vliegje is een fruitvliegje
Kleine zwarte vliegjes in huis? Dan gaat het niet altijd om fruitvliegjes. Vooral rond kamerplanten kom je vaak een ander type tegen: het rouwvliegje, beter bekend als de varenrouwmug. Deze insecten leggen hun eitjes in vochtige potgrond, waar hun larven zich tegoed doen aan plantenwortels. Om een rouwvliegjesprobleem op te lossen, is het meestal voldoende om de bovenste laag aarde te vervangen en de planten wat minder water te geven.
Hoe fruitvliegjes hun weg naar binnen vinden
Fruitvliegjes zijn echte opportunisten. Vaak komen ze je huis binnen via boodschappen, doordat er al eitjes op fruit of groenten aanwezig zijn. Maar ook open ramen en deuren bieden vrije doorgang. Daarnaast kunnen fruitvliegjes vanuit de kliko of vuilnisbak hun weg naar binnen vinden, gelokt door de geur van rottend afval. Zelfs een vergeten koffiefilter of een bodempje vruchtensap is voor hen een uitnodiging om te blijven.
Wat fruitvliegjes onweerstaanbaar vinden
Overrijp fruit is misschien de bekendste lokker, maar fruitvliegjes zijn lang niet zo kieskeurig als vaak gedacht wordt. Ze laten zich net zo goed verleiden door restjes wijn, bier of vruchtensap, verwelkte bloemen, bedorven voedsel in de vuilnisbak en koffiedrab in een koffiezetapparaat. Zelfs natte potgrond kan een aantrekkelijke broedplek vormen. Daarom is een snelle schoonmaakbeurt na het koken geen overbodige luxe om een plaag te voorkomen.
De levenscyclus van een fruitvliegje
Fruitvliegjes leven kort, maar planten zich razendsnel voort. De cyclus:
|
|
Eitje |
Gelegd in gistend of rottend materiaal.
|
|
Larve |
Binnen twee weken uitgegroeid.
|
|
Pop |
Ontwikkelt zich snel tot een volwassen vlieg.
|
|
Volwassen vlieg |
Binnen een week alweer klaar om zelf honderden eitjes te leggen.
Bij temperaturen boven de 20°C groeit een nieuwe generatie binnen enkele dagen op. Daarom kan een paar overgebleven vliegjes snel uitgroeien tot een ware plaag.
De natuurlijke vijanden van fruitvliegjes
Fruitvliegjes staan gelukkig niet alleen. Ze vormen voedsel voor:
-
Sluipwespen (worden ook ingezet voor biologische bestrijding)
-
Spinnen en kevers
-
Andere soorten wespen
-
Rovende vliegen
-
Parasitaire schildwespen
In de natuur zijn deze vijanden onmisbaar om de populatie van fruitvliegjes in toom te houden.
Zijn fruitvliegjes schadelijk voor mensen?
Direct gevaarlijk zijn fruitvliegjes niet. Toch kunnen ze schimmels, bacteriën en gistcellen verspreiden door van vrucht naar vrucht te vliegen. Dat is niet alleen onsmakelijk, maar kan ook voedsel sneller laten bederven. Vooral in de voedingsindustrie zijn fruitvliegjes een groot probleem.
Fruitvliegjes en hun rol in de wetenschap
Op het eerste gezicht lijkt de fruitvlieg onbeduidend, maar niets is minder waar. Dit insect is onmisbaar in de medische genetica. De fruitvlieg bezit zo'n 16.000 genen, waarvan 75% overeenkomt met menselijke genen die betrokken zijn bij ziektes. Geen wonder dat Thomas Hunt Morgan in 1933 een Nobelprijs won voor zijn onderzoek met deze kleine vlieg.
Tips om fruitvliegjes te voorkomen
Een plaag voorkom je door slim vooruit te denken:
-
Was groenten en fruit direct na aankoop.
-
Berg voedsel goed afgesloten op.
-
Verwijder organisch afval regelmatig.
-
Houd vuilnisbakken schoon en goed afgesloten.
-
Zet kruidenplanten zoals basilicum of munt op het aanrecht.
-
Spoel lege flessen en glazen meteen om.
-
Check afvoerputjes en maak deze regelmatig schoon.
-
Gebruik schoonmaakmiddelen zonder citrus- of appelgeur.
Extra tip: Wikkel groente- en fruitafval in krantenpapier voordat je het in de kliko gooit. Dat remt geuroverdracht.
Fruitvliegjes bestrijden met sprays: wel of niet doen?
Soms lijken sprays een snelle oplossing tegen fruitvliegjes, maar het gebruik ervan vraagt om voorzichtigheid. Bedenk goed waar je het middel inzet. Spray nooit over voedsel heen, want het blijft een giftige stof. Gebruik sprays uitsluitend op betegelde oppervlakken, zodat je ze daarna makkelijk en grondig kunt schoonmaken. Zodra je een ruimte behandelt, is het belangrijk om deze goed te ventileren om giftige dampen af te voeren. Let extra goed op als je huisdieren of kleine kinderen hebt; zij zijn extra gevoelig voor resten van insecticiden. Lees daarom altijd zorgvuldig de gebruiksaanwijzing voordat je begint.
5
